17 Ağustos 2017 Perşembe

Son 17 Sezonun Penaltı Analizi




Son yıllarda takımların kazandığı penaltı sayılarına ilişkin incelememizi "Ligimizde son 10 sezon" başlığı ile yaklaşık 5 yıl önce yapmıştık. Uzun zamandır blogda yazı da yazamıyoruz. En azından penaltı istatistiklerini güncelleyelim dedik.

Aşağıdaki iki tablo incelendiğinde, göze çarpan ilk şey; son 17 sezonun puan sıralamasında ve atılan gol sayısında (tablo 1) ilk sırada olan takımın, penaltı kazanma sayısında (tablo 2) 3.sırada olması. (Son iki sezona kadar son sırada idi)

Tablo 1. Son 17 sezonun puan durumu (Play-off oynanan 2011-2012 sezonu 34+6 hafta olarak hesaplanmıştır)


Takım
O
G
B
M
A
Y
Av
P
1
Fenerbahçe
584
371
114
99
1174
575
599
1227
2
Galatasaray
584
347
120
117
1093
598
495
1161
3
Beşiktaş
584
329
137
118
1022
612
410
1124
4
Trabzon
584
275
138
171
914
697
217
963


Tablo 2. Son 14 sezonda takımların penaltı sayıları (golle sonuçlanan penaltı / kazanılan penaltı sayısı)
Sezon
Galatasaray
Beşiktaş
Fenerbahçe
Trabzonspor
2000-2001
2/6
3/5
6/6
6/8
2001-2002
9/11
4/7
1/2
4/5
2002-2003
4/5
4/9
5/5
4/7
2003-2004
3/3
7/10
4/5
4/7
2004-2005
4/7
9/11
9/10
7/9
2005-2006
4/5
2/2
4/6
2/3
2006-2007
4/7
2/5
2/3
1/2
2007-2008
5/6
3/3
2/3
1/3
2008-2009
4/5
1/2
2/2
3/5
2009-2010
4/5
2/3
2/2
2/3
2010-2011
3/3
7/8
9/10
3/5
2011-2012
10/10
4/4
1/3
6/10
2012-2013
3/4
2/2
2/3
0/0
2013-2014
3/5
1/2
5/6
5/5
2014-2015
1/3
5/5
5/8
3/3
2015-2016
8/9
3/6
6/8
3/7
2016-2017
4/5
9/10
7/8
5/6
TOPLAM
75/99
68/94
72/90
59/88


Fenerbahçe, son 17 yılda toplam puan bakımından rakiplerinden GS’ye 66, BJK’ye 103 ve Trabzon’a 264 puan fark atmış. Yine aynı dönemde GS'den 81, BJK'den 152 ve Trabzon'dan 260 adet daha fazla gol atmıştır. Son 17 yılın en fazla galibiyet alan, en fazla gol atıp, en az gol yiyen takımı olmayı başarmıştır. Fakat aynı başarıyı penaltı kazanmada gösterememiş ve biri hariç rakiplerinin arkasında kalmış.

Not: Penaltı kazanma sıralamasında açık ara 1.sıradaki takımın 4 yıl üst üste şampiyon olduğu sezonlar da dikkate alınmış olsa (örneğin, 1996-97 sezonunda kazanmayı başardığı 17 penaltı dikkat çekici) aranın daha da açılması çok muhtemeldir.

Tablo 3. Son 14 sezonda göre takımların puan sıralamasındaki yerleri ve puanları

FB
GS
BJK
TRB
2000-01
1. (76)
2. (73)
4. (64)
5. (58)
2001-02
2. (75)
1. (78)
3. (62)
14. (40)
2002-03
6. (51)
2. (77)
1. (85)
8. (51)
2003-04
1. (76)
6. (54)
3. (62)
2.(72)
2004-05
1. (80)
3. (76)
4. (69)
2. (77)
2005-06
2. (81)
1. (83)
3. (54)
4. (52)
2006-07
1. (70)
3. (56)
2. (61)
4. (52)
2007-08
2. (73)
1. (79)
3. (73)
6. (49)
2008-09
4. (61)
5. (61)
1. (71)
3. (65)
2009-10
2. (74)
3. (64)
4. (64)
5. (57)
2010-11
1. (82)
8. (46)
5. (54)
2. (82)
2011-12
2. (81)
1. (86)
4. (60)
3. (61)
2012-13
2. (61)
1. (71)
3. (58)
9. (46)
2013-14
1. (74)
2. (65)
3. (62)
4. (53)
2014-15
2. (74)
1. (77)
3. (69)
5. (57)
2015-16
2.(74)
6. (51)
1. (79)
12. (40)
2016-17
3. (64)
4. (64)
1. (77)
6. (51)
Ort.puan
72,17
68,29
66,11
56,64

Sezonlara göre puan sıralamaları incelenecek olursa; Son 17 sezonda Fenerbahçe'nin ligi domine ettiğini görüyoruz. Fenerbahçe 17 yıllık bu süreçte 14 sezon şampiyonluk yarışında yer almış ve 6 şampiyonluk, 8 ikincilik elde etmiş. GS 6 şampiyonluk 3 ikincilik, Beşiktaş ise 4 şampiyonluk 1 ikincilik elde etmiştir. Yani hemen hemen her sezon şampiyonluk yarışında olan Fenerbahçe ile farklı bir rakibini görüyoruz. Son 17 sezonda 56,6 puan ortalaması yaparak 2010-2011 sezonunu 2. bitiren takımın ortalamasının 25 puan üzerinde alması da dikkat çekici bir durumdur. 




Fenerbahçelilerin penaltı konusundaki düşünceleri İTÜ’de yapılan akademik bir çalışma ile de desteklenmektedir.


İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi öğretim üyelerinden Doç.Dr. Cevdet Cerit tarafından 7 Haziran 2012 tarihinde hazırlanan “Penaltı Analiz Raporu”ndan bir alıntı.

Kulüp Algısı Anketi Sonuçları (Özden, 2012)
Ankete katılan 340 kişiye aşağıdaki soru yöneltildiğinde alınan yanıtların temsili aşağıdaki grafikte verilmiştir.
Soru: Sizce son 10 yılda en çok hangi büyük takım lehine penaltı verilmiştir.

 


Rapor, 1997-1998 sezonundan 2011-2012 sezonuna kadar takımların kazandığı penaltı sayılarına ilişkin bir çalışmayı içermektedir. 

Biz de “Penaltı Analizi” çalışmalarımızı yaparken bu Rapordan kısmen yararlandık. 

Takımların kazandığı penaltı sayıları ile ilgili olarak İTÜ’nün hazırladığı bu çok önemli raporda bazı sayısal hataları tespit ettik. Örneğin, raporun EK-1 kısmında Galatasaray’ın 2000-2001 sezonunda 1(BİR) penaltı kazandığı belirtilmişken biz bu sayının 6 olduğunu çeşitli kaynaklardan doğrulayarak çalışmamızda yer verdik. Netleştirmek adına GS takımı 2000-2001 sezonunda kazandığı 6 penaltıdan, Jardel(2), Ümit Davala ve Serkan Aykut ile 4’ünden yararlanamamış, Emre Belezoğlu ve Hagi ile 2 gol bulmuştur.

Bu hatanın yapılması, Türk futbol yakın tarihine ilişkin doğru bilgiye ulaşılabilecek güvenilir herhangi bir kaynağın olmamasından kaynaklanmaktadır. TFF''nin sitesinde dahi bu anlamda arşiv bilgileri yoktur. Penaltı sayılarına ilişkin çok yanlış bilgiler bugün halen TFF resmi sitesinde yer almaktadır.


İTÜ’nün Raporundan başka bir bölüm: