Son yıllarda
takımların kazandığı penaltı sayılarına ilişkin incelememizi "Ligimizde
son 10 sezon" başlığı ile yaklaşık 2,5 yıl önce yapmıştık. Son günlerde
"penaltı" konusu gündeme sıklıkla gelince o yazımızı güncelleme
gereği duyduk.
Aşağıdaki iki tablo incelendiğinde, göze çarpan ilk şey; son 14 sezonun puan
sıralamasında ve atılan gol sayısında (tablo 1) ilk sırada olan takımın,
penaltı kazanma sayısında (tablo 2) son sırada olması.
Tablo 1. Son 14
sezonun puan durumu (Play-off oynanan 2011-2012 sezonu 34+6 hafta olarak
hesaplanmıştır)
Takım
|
O
|
G
|
B
|
M
|
A
|
Y
|
Av
|
P
|
|
1
|
Fenerbahçe
|
482
|
309
|
88
|
85
|
994
|
487
|
507
|
1015
|
2
|
Galatasaray
|
482
|
290
|
99
|
93
|
899
|
474
|
425
|
969
|
3
|
Beşiktaş
|
482
|
260
|
119
|
103
|
819
|
515
|
304
|
899
|
4
|
Trabzon
|
482
|
234
|
113
|
135
|
777
|
556
|
221
|
815
|
Tablo 2. Son 14 sezonda takımların penaltı sayıları (golle sonuçlanan penaltı / kazanılan penaltı sayısı)
Galatasaray
|
Beşiktaş
|
Trabzonspor
|
Fenerbahçe
|
|
2000-2001
|
2/6
|
3/5
|
6/8
|
6/6
|
2001-2002
|
9/11
|
4/7
|
4/5
|
1/2
|
2002-2003
|
4/5
|
4/9
|
4/7
|
5/5
|
2003-2004
|
3/3
|
7/10
|
4/7
|
4/5
|
2004-2005
|
4/7
|
9/11
|
7/9
|
9/10
|
2005-2006
|
4/5
|
2/2
|
2/3
|
4/6
|
2006-2007
|
4/7
|
2/5
|
1/2
|
2/3
|
2007-2008
|
5/6
|
3/3
|
1/3
|
2/3
|
2008-2009
|
4/5
|
1/2
|
3/5
|
2/2
|
2009-2010
|
4/5
|
2/3
|
2/3
|
2/2
|
2010-2011
|
3/3
|
7/8
|
3/5
|
9/10
|
2011-2012
|
10/10
|
4/4
|
6/10
|
1/3
|
2012-2013
|
3/4
|
2/2
|
0/0
|
2/3
|
2013-2014
|
3/5
|
1/2
|
5/5
|
5/6
|
TOPLAM
|
62/82
|
51/73
|
48/72
|
54/66
|
Fenerbahçe, son 14 yılda toplam puan bakımından rakiplerinden GS’ye 46,
BJK’ye 116 ve Trabzon’a 200 puan fark atmış. Yine aynı dönemde GS'den 95,
BJK'den 175 ve Trabzon'dan 217 adet daha fazla gol atmış. Fakat aynı başarıyı
penaltı kazanmada gösterememiş ve rakiplerinin arkasında kalmış.
Not: Penaltı kazanma sıralamasında açık ara 1.sıradaki takımın 4 yıl üst
üste şampiyon olduğu sezonlar da dikkate alınmış olsa (örneğin, 1996-97 sezonunda
kazanmayı başardığı 17 penaltı
dikkat çekici) aranın daha da açılması çok muhtemeldir.
Tablo 3. Son 14
sezonda göre takımların puan sıralamasındaki yerleri ve puanları
FB
|
GS
|
BJK
|
TRB
|
|
2000-01
|
1. (76)
|
2. (73)
|
4. (64)
|
5. (58)
|
2001-02
|
2. (75)
|
1. (78)
|
3. (62)
|
14. (40)
|
2002-03
|
6. (51)
|
2. (77)
|
1. (85)
|
8. (51)
|
2003-04
|
1. (76)
|
6. (54)
|
3. (62)
|
2.(72)
|
2004-05
|
1. (80)
|
3. (76)
|
4. (69)
|
2. (77)
|
2005-06
|
2. (81)
|
1. (83)
|
3. (54)
|
4. (52)
|
2006-07
|
1. (70)
|
3. (56)
|
2. (61)
|
4. (52)
|
2007-08
|
2. (73)
|
1. (79)
|
3. (73)
|
6. (49)
|
2008-09
|
4. (61)
|
5. (61)
|
1. (71)
|
3. (65)
|
2009-10
|
2. (74)
|
3. (64)
|
4. (64)
|
5. (57)
|
2010-11
|
1. (82)
|
8. (46)
|
5. (54)
|
2. (82)
|
2011-12
|
2. (81)
|
1. (86)
|
4. (60)
|
3. (61)
|
2012-13
|
2. (61)
|
1. (71)
|
3. (58)
|
9. (46)
|
2013-14
|
1. (74)
|
2. (65)
|
3. (62)
|
4. (53)
|
Ort.puan
|
72,50
|
69,20
|
64,20
|
58,20
|
Sezonlara göre puan sıralamaları incelenecek olursa; Son 14
sezonda Fenerbahçe'nin ligi domine ettiğini görüyoruz. Fenerbahçe 14 yıllık bu süreçte
12 sezon şampiyonluk yarışında yer almış ve 6 şampiyonluk, 6 ikincilik elde
etmiş. GS 5 şampiyonluk 3 ikincilik, Beşiktaş ise 2 şampiyonluk 1 ikincilik
elde etmiştir. Yani hemen hemen her sezon şampiyonluk yarışında olan Fenerbahçe
ile farklı bir rakibini görüyoruz. Son 14 sezonda 58 puan ortalaması yaparak
2010-2011 sezonunu 2. bitiren takımın ortalamasının 24 puan üzerinde alması da
dikkat çekici bir durumdur.
Fenerbahçelilerin penaltı konusundaki düşünceleri İTÜ’de yapılan akademik bir
çalışma ile de desteklenmektedir.
İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi öğretim
üyelerinden Doç.Dr. Cevdet Cerit tarafından 7 Haziran 2012 tarihinde hazırlanan
“Penaltı Analiz Raporu”ndan bir alıntı.
Kulüp Algısı Anketi Sonuçları (Özden,
2012)
Ankete
katılan 340 kişiye aşağıdaki soru yöneltildiğinde alınan yanıtların temsili
aşağıdaki grafikte verilmiştir.
Soru: Sizce son 10 yılda en çok hangi büyük
takım lehine penaltı verilmiştir.
Rapor,
1997-1998 sezonundan 2011-2012 sezonuna kadar takımların kazandığı penaltı
sayılarına ilişkin bir çalışmayı içermektedir.
Biz de “Son
14 sezonun Analizi” çalışmamızı yaparken bu Rapordan kısmen yararlandık.
Takımların kazandığı penaltı sayıları ile ilgili olarak
İTÜ’nün hazırladığı bu çok önemli raporda bazı sayısal hataları tespit ettik. Örneğin, raporun EK-1 kısmında Galatasaray’ın 2000-2001 sezonunda 1(BİR)
penaltı kazandığı belirtilmişken biz bu sayının 6 olduğunu çeşitli kaynaklardan
doğrulayarak çalışmamızda yer verdik. Netleştirmek adına GS takımı 2000-2001
sezonunda kazandığı 6 penaltıdan, Jardel(2), Ümit Davala ve Serkan Aykut ile
4’ünden yararlanamamış, Emre Belezoğlu ve Hagi ile 2 gol bulmuştur.
Bu hatanın yapılması, Türk futbol yakın tarihine ilişkin doğru bilgiye ulaşılabilecek güvenilir herhangi bir kaynağın olmamasından kaynaklanmaktadır. TFF''nin sitesinde dahi bu anlamda arşiv bilgileri yoktur. Penaltı sayılarına ilişkin çok yanlış bilgiler bugün halen TFF resmi sitesinde yer almaktadır.
İTÜ’nün Raporundan başka bir bölüm:
Kaynaklar:
Sevgiler, saygılar...
2014-2015 sezonu penaltı sayıları:
YanıtlaSilFB:6/8
Bjk:5/5
Gs:2/3
Trb:3/3